Na tropach przyrody

Blog

Lato ma się ku końcowi i nadchodzi czas celebrowania wspólnych weekendów! Każda wycieczka to świetna okazja do spędzania czasu razem i poznawania przyrody. A świeże powietrze, naturalne otoczenie i doskonałe towarzystwo to gwarancja najlepszej zabawy!

Tym razem zachęcamy Was do poszukiwania dziko żyjących w Polsce ssaków. Spróbujcie wytropić je w swojej okolicy, albo wybierzcie się z dziećmi tam, gdzie można je obserwować. Możliwości są naprawdę duże. Całkiem blisko żyją gatunki latające, pływające, żyjące pod ziemią i oczywiście biegające. Część z nich trudno spotkać, ale część żyje w naszym bezpośrednim sąsiedztwie. Kogo szukać w czasie letnich wypraw? Wskażemy Wam kilka tropów.

Poszukiwania warto zacząć we własnym ogrodzie lub pobliskim parku.  Kopce z ziemi na trawniku to dowód, że pod ziemią mieszka kret. Większość ogrodników bardzo go nie lubi, ale może trzeba pomyśleć, że ziemi starczy dla wszystkich? Kret w ogrodzie ma swoje zalety – przecież spulchnia ziemię, ale też zjada larwy owadów, które znajduje w czasie swojej wędrówki. Wyobraźcie sobie, że to małe zwierzę potrafi w ciągu dnia wykopać kilkanaście metrów tunelu! Jego silne łapki nie są tu bez znaczenia.

W pobliżu lasu lub w dużym parku na pewno możecie natknąć się na wiewiórkę. Szczególnie łatwo spotkać ją tam, gdzie może znaleźć ulubione smakołyki, czyli nasiona! Wyjada je z szyszek z wielką wprawą, ale lubi też żołędzie i orzechy. To nieduży ssak, w Polsce pospolity. Zachwyca rudą kitą i ogromną zwinnością, z jaką się porusza. Jest doskonałym konstruktorem. Czy macie w okolicy taką sąsiadkę? Możecie spróbować zaprosić ją w pobliże domu wabiąc rozsypaną garścią orzechów. Obserwacja wiewiórki to duża przyjemność!

Patrząc wieczorem w niebo możecie zaobserwować nietoperza. Nie bójcie się  go, wcale nie zaplątuje się we włosy, ani nie gryzie, choć jego zęby są naprawdę imponujące! Na zdjęciu widać nocka dużego, który należy do rodziny mroczkowatych. Wcale nie jest taki duży, bo jego ciało mierzy ok. 8 cm. Znacznie większe są skrzydła, których rozpiętość może osiągnąć aż 44 cm. O spotkanie z nockiem dużym oczywiście najłatwiej nocą! Ale nie spotkacie go wszędzie. Najwięcej tych nietoperzy mieszka w południowo-zachodniej części Polski. Najchętniej poluje na owady. Ten gatunek jest objęty ścisłą ochroną. Wyobraźcie sobie, że taki nocek może żyć ponad 30 lat!

W każdym lesie lub nawet w sąsiedztwie nadmorskiej promenady, przy odrobinie szczęścia, macie szansę spotkać dzika. Jeśli go nie zobaczycie, a bywa w okolicy, to na pewno możecie obserwować ślady jego rycia. Latem jest ich mniej, ponieważ dziki lubią też świeże młode rośliny, ale chętnie przegryzą je wyrytymi z ziemi owadami i korzonkami. Takie rycie ma dla lasu duże znaczenie – w zrytych miejscach mają szansę wyrosnąć nowe rośliny, którym łatwiej będzie wykiełkować w doskonale przygotowanej, oczyszczonej z korzonków, spulchnionej ziemi.

Jeśli macie ochotę na spotkanie oko w oko z jednym z największych polskich ssaków to najlepiej wybrać się do Puszczy Białowieskiej, by poprzyglądać się żyjącym tam żubrom. W Rezerwacie Pokazowym Żubrów w Białowieży będziecie mieli dużo czasu na obserwację. Ale pamiętajcie, że żubry żyją na wolności w wielu regionach Polski i można się na nie natknąć w czasie wyprawy po Bieszczadach lub Puszczy Knyszyńskiej. Najchętniej pasą się na łąkach i polanach, w czym nie należy im przeszkadzać.

Foka szara zwana również szarytką morską, to największa występująca w Polsce foka. Może mieć nawet 3 metry długości! Jest ssakiem drapieżnym. Jeśli wybieracie się nad morze latem, zaplanujcie spotkanie z fokami. W naturalnym środowisku najlepiej obserwować je w rezerwacie Mewia Łacha, który znajduje się u ujścia Wisły do morza. Na taką wyprawę koniecznie trzeba zabrać ze sobą lornetkę. Jeśli macie ochotę na bliższe spotkanie, to warto wybrać się do Fokarium w Helu, które zajmuje się ochroną polskich fok oraz edukacją na ich temat. To może być niezapomniana wyprawa!

Mogłoby się zdawać, że o ssakach wiemy naprawdę dużo. Ale ciekawe ile osób wie, że sarna nie jest samicą jelenia? Że w Polsce żyje również wiewiórka ziemna, czyli suseł moręgowany? Albo czym się różni jeż zachodni od wschodniego? Dzikie ssaki żyją wokół z nas i cały czas warto je poznawać. To nasi sąsiedzi! Jeśli tylko jest okazja, warto im się poprzyglądać. W czasie takich spotkań zawsze trzeba pamiętać, że choćby było to najpiękniejsze zwierzę jakie spotkaliśmy, wciąż pozostaje ono dzikim zwierzęciem, a często jest też drapieżnikiem. Nie podchodźmy zbyt blisko, nie próbujmy go karmić ani pogłaskać. Niech odpowiedni dystans będzie wyrazem szacunku.

Jeśli temat ssaków Was zainteresował i chcielibyście razem z dziećmi poznać gatunki mieszkające w Polsce, zapraszamy do zabawy! Memo Ssaki z naszej edukacyjnej serii gier Świat wokół nas na pewno będzie doskonałym pretekstem do sprawdzenia gdzie w Polsce można spotkać rysia, czy bóbr jest gatunkiem chronionym, jak wygląda smużka leśna. Proste zasady, wykorzystane zdjęcia i świetny wybór gatunków to argumenty, by zabrać pudełko na letnią wyprawę. Polecamy małym i dużym odkrywcom!

Przyrodniczy kalejdoskop – recenzja książki „Znajdź nas! Woda, łąka i las”

Blog

Karolina Obrzut

Książka „Znajdź nas! Woda, łąka, las” przyciąga wzrok piękną, elegancką okładką. Duży format (prawie 30 × 30 cm), twarda oprawa i biel, dużo bieli, którą aż chce się odetchnąć! Rozmieszczone na planie koła malutkie kolorowe wizerunki ptaków, owadów, grzybów, ryb, kwiatów i liści przywodzą na myśl obraz widziany przez kalejdoskop.

Być może jest to słuszny trop, bo przy pobieżnym przejrzeniu kolejnych rozkładówek można doznać prawdziwego oczopląsu. Obrazy zmieniają się jedne po drugich, zupełnie jak gdybyśmy potrząsali kalejdoskopem: stado czarno-białych srok ustępuje miejsca zielonym gałązkom wierzby, czerwień rusałek pokrzywników zmienia się w kojącą zieleń i błękit cykorii, migają ciepłe pomarańczowo-brązowe karpie, to znów zalewa nas fala świeżej zieleni brzozy.

Wrażenie kalejdoskopu potęguje brak tekstu przy ilustracjach – nic nie odciąga uwagi od kolorów, kształtów i faktur, które doskonale odcinają się od bieli kartek. Naprawdę jest co oglądać! Rysunki wykonano z niezwykłą dbałością o szczegóły, są klasycznie piękne, realistyczne, zresztą trudno się co dziwić – Robert J. Dzwonkowski na co dzień ilustruje książki o tematyce przyrodniczej i wyrobił w sobie wrażliwość na piękno otaczającej nas natury. Ale zaraz, zaraz… Oglądamy album ponownie i nagle dostrzegamy, że wśród srok ukryła się kawka, w plątaninie listów wierzby schowała się gałązka jesionu, a w ławicy karpi płynie jeden lin! Na każdej z dwudziestu rozkładówek ktoś się ukrył. Zadanie w tropienie „intruzów” wciąga tak samo dzieci, jak i dorosłych, tutaj przewaga wiekowa traci znaczenie, bo liczy się tyko bystre oko. A skąd właściwie wiemy, co oglądamy?

Sroki i sójki rozpoznajemy bez problemu, bo te ptaki codziennie odwiedzają nasz ogródek, żuki wiosenne spotykamy na spacerach po lesie, a karpie co roku lądują na wigilijnym stole. Ale co z resztą gatunków? Na siedmiu ostatnich kartach książki znajdują się krótkie opisy bohaterów. W kilku zdaniach (od czterech do dziewięciu) zmieściło się akurat tyle informacji, żeby rozbudzić ciekawość małego czytelnika/obserwatora, ale zanadto go nie przytłoczyć. Mamy tu więc informacje dotyczące nazwy, miejsca występowania, zwyczajów oraz… zachętę do otworzenia atlasu (teraz już wiem, gdzie leży Morze Sargassowe!). Bardzo podoba mi się czytelny układ haseł: są rozmieszczone w dwóch kolumnach w takiej kolejności, w jakiej pojawiają się na kolejnych stronach książki, w gatunki, które występują na jednej rozkładówce, znajdują się tutaj obok siebie, tak że w razie problemów ze znalezieniem „intruza” możemy przynajmniej sprawdzić, kogo szukamy.

Książka „Znajdź nas! Woda, łąka i las” kryje w sobie ogromny potencjał. Postawiona na półce z łatwym dostępem, kusi, by co i rusz ją wyciągać i przeglądać: raz pobieżnie, innym razem niespiesznie. Piękne ilustracje inspirują do tworzenia własnych prac plastycznych o tematyce przyrodniczej. A jeśli zabawa w tropienie obcych gatunków przestanie być po jakimś czasie wyzwaniem, warto wracać do tej książki, żeby przypomnieć sobie trochę faktów. Krótkie opisy gatunków można czytać na wyrywki w zależności od tego, co nas akurat zainteresuje, a strzępki informacji z czasem nabierają coraz bardziej konkretnego kształtu.

Jak pisze wydawca: „Książka jest uzupełnieniem serii edukacyjnych gier memory o polskiej przyrodzie” i u nas właśnie jako taka najbardziej się sprawdziła. Moje córki, cztero- i sześciolatka, bardzo chętnie dopasowują kafelki memory do poszczególnych rozkładówek i w ten sposób utrwalają sobie nazwy i wygląd poszczególnych okazów. I przy okazji dobrze się bawią!

Zdjęcia: Karolina Obrzut

Dziękujemy za udostępnienie materiału! 😉

 

 

Znajdź nas! Woda, łąka i las - Jacobsony - okładka - ksiązka dla dzieci

SZUKAMY AMBASADORÓW WIOSNY!

Blog

Choć tegoroczna zima zachwycała nas opadami śniegu, to chyba wszyscy już tęsknimy za cieplejszymi i dłuższymi dniami. I oto wiosna nadeszła. Poszukajcie razem z dziećmi jej śladów! Na pewno zostawiła je w ogrodzie, parku i lesie!

To dobry czas na aktywność poza domem. Ciepłe promienie słońca wyraźnie poprawiają nastrój nawet największym maruderom. Wyższa temperatura i coraz dłuższy dzień sprzyjają spacerom, a te poprawiają zarówno apetyt, jak i samopoczucie. Wykorzystajmy to! Nawet w chłodniejsze dni warto założyć ciepłe skarpetki, kalosze, lżejszą czapkę i wygodną kurtkę, by we własnym ogródku lub w najbliższym parku cieszyć się doskonałą zabawą w przyrodniczych poszukiwaczy! Podpowiadamy czego szukać, choć jesteśmy pewni, że intuicja Was nie zawiedzie!

Poszukiwania warto rozpocząć przyglądając się uważnie trawnikom i łąkom w okolicy. Czasami wystarczy spojrzeć pod własne nogi!

zawilec gajowy

zawilec gajowy

Jeśli na poszukiwanie wiosny wybierzecie się do lasu, wypatrujcie pięknych białych kwiatów zawilców gajowych. Kwitną w marcu i kwietniu tworząc wspaniałe leśne dywany. Nie warto ich zrywać, ponieważ szybko więdną. Trzeba też pamiętać o tym, że są trujące. Z tego powodu dzieci nie powinny ich dotykać. Ale możliwość spacerowania ścieżką, wzdłuż której rosną zawilce sama w sobie jest już dużą przyjemnością!

 

brzoza, zapowiedź wiosny, Znajdź nas! Woda, łąka i las

brzoza

Wśród drzew wiosnę zapowiada brzoza. Charakterystyczna biała kora sprawia, że większość z nas potrafi ją rozpoznać. Zazwyczaj wita na skraju lasu wszystkich, którzy przyszli na spacer. Warto się przy niej zatrzymać. Jej świeże zielone listki pięknie migoczą na wietrze. Wiosną wytwarza ona ogromne ilości żółtego pyłku, który wiele osób przyprawia o alergiczne kichanie. Jeśli ta przypadłość Was dotyczy, podziwiajcie brzozy z daleka – pięknie prezentują się jako zielone plamy na horyzoncie. Pamiętajcie, że sok z brzozy ma wiele korzystnych dla nas właściwości. Dlatego jest wykorzystywany do produkcji kosmetyków, a nawet lekarstw.

 

modraszek wieszczek - zapowiedź wiosny, Znajdź nas! Woda, łąka i las

modraszek wieszczek

Również wśród motyli wiosna ma swoich ambasadorów!  Modraszek wieszczek potrafi pojawić się już w marcu, a w kwietniu spotkacie go na pewno! Nie jest duży, ale pięknie ubarwiony – na pewno zwróci Waszą uwagę. To pospolity motyl, którego najłatwiej  spotkać w zalesionej okolicy. Chętnie zamieszkuje leśne polany i wrzosowiska. Jego gąsienice objadają borówki i maliny, ale nie z owoców — bardziej smakują im świeże pąki, kwiaty i liście.

 

rusałka pokrzywnik

rusałka pokrzywnik

Innym motylem, który zapowiada wiosnę jest rusałka pokrzywnik. Zimuje schowana w piwnicach, na strychach i w garażach. Budzi się w marcu, żeby powiadomić wszystkich o końcu zimy! Nazwa „pokrzywnik” jest podpowiedzią – ten motyl składa jaja na pokrzywach i to na nich właśnie żyją jego gąsienice. Jeśli macie pokrzywy w okolicy, możecie ich poszukać. W Polsce jest często spotykanym gatunkiem. Na pewno zauważycie jego kolorowe skrzydła!

bocian

bocian

Ptaki także zapowiadają wiosnę. Przylatujące już w lutym skowronki obwieszczają koniec zimy swoim śpiewem. Chwilę później możemy obserwować na niebie klucze żurawi. Ale największą frajdę sprawia wszystkim wypatrzenie pierwszego bociana! To sygnał, że wiosna rozgościła się u nas na dobre. W mieście trudno go spotkać, więc korzystając z okazji, warto wybrać się za miasto. Jeśli nie macie takiej możliwości, proponujemy obserwowanie bocianów za pośrednictwem internetu, dzięki umieszczonym w gniazdach kamerom. Jest wiele takich miejsc, każda wyszukiwarka Wam je wskaże, a dzieci będą miały okazję podejrzeć zwyczaje tych dużych ptaków.

Ciesząc się z nadejścia wiosny, warto wraz z dziećmi zaangażować się w typowe wiosenne aktywności. Zakładanie zielnika i rowerowy piknik to obowiązkowe punkty w wiosennym kalendarzu i wielka przyjemność. Zielnik może powstać w ogrodzie lub na kuchennym parapecie – dzięki temu świeże zioła urozmaicą codzienne posiłki, a rowerowa wycieczka to najlepsza okazja, by sprawdzić jak dobrze ma się wiosna w Waszej okolicy.

Znajdź nas! Woda, łąka i las - okładka

Znajdź nas! Woda, łąka i las

A jeśli jesteście spostrzegawczy i lubicie podglądać przyrodę, to na pewno zainteresuje Was nasza książka Znajdź nas! Woda, łąka i las.

Na jej kartach znajdują się piękne rysunki 40 różnych gatunków ptaków, owadów, ryb i roślin. Część z nich się ukryła i trzeba je odnaleźć. Realistyczne ilustracje oraz krótkie opisy uczą dzieci patrzeć uważnie, rozpoznawać polskie gatunki i dostrzegać różnice między nimi. Książką można się bawić na wiele sposobów, tworzyć samodzielnie reguły i je zmieniać.

Można ją także zabrać na spacer albo wiosenną wycieczkę. Zajrzyjcie do niej koniecznie przy najbliższej wizycie w księgarni.

Książkę można podglądnąć w naszej księgarni: www.kanapony.pl

Życzymy Wam pięknej wiosny!

 

Zaglądamy do morza

Blog

O rybach wciąż wiemy bardzo mało, a zima to dobry czas, by to nadrobić. Nie tylko ze względu na zbliżające się bardzo rybne święta, bo nie wszyscy te stworzenia jedzą. Ryby mają dostęp do świata, w którym człowiek porusza się w stopniu bardzo ograniczonym. Nie mając głosu nie mogą protestować przeciwko zanieczyszczaniu wód, ale ich liczebność i kondycja mogą nam dużo powiedzieć o naszym otoczeniu.  Objętość Bałtyku to niemal 22 tys.  km³! Poznajcie kilka ryb, które korzystają z tej przestrzeni.

 

dorsz memo Ryby. Świat wokół nasDorsz zwany również wątłuszem jest bardzo popularną w polskich wodach rybą drapieżną. Potrafi żyć nawet 20 lat!  Osiąga rozmiary od 30 do 70 cm i wagę do 2 kg. Jako drapieżnik żywi się między innymi mniejszymi rybami z rodzin śledziowatych i babkowatych, ale także makrelami i narybkiem ryb dorszowatych. Na podbródku dorsza, w charakterystycznym wąsiku, znajdują się receptory bardzo przydatne m. in. przy poszukiwaniu pożywienia. Dorsz jest jedną z najczęściej poławianych w Bałtyku ryb, a to doprowadziło niestety do znacznego zmniejszenia liczebności tego gatunku.

 

sledz memo Ryby. Świat wokół nasŚledź to bardzo popularna i ceniona na całym świecie ryba. Ławice śledzie są jednymi z największych na świecie. Śledź bałtycki, nazywany również sałaką, jest mniejszy, mniej tłusty i dojrzewa wcześniej od innych odmian śledzia oceanicznego.  W ciągu dnia śledź pływa przy dnie, co pozwala mu unikać drapieżników. W nocy żeruje w wyższych partiach wód. Śledź jest bardzo podobny do szprota. Warto pamiętać, że łatwo można je odróżnić po umiejscowieniu płetwy grzbietowej, która u śledzia jest położona przed płetwami brzusznymi.

 

fladra memo Ryby. Świat wokół nasFlądra, zwana również stornią, zamieszkuje muliste i piaszczyste dno bałtyckie. Można ją spotkać zarówno w wodach przybrzeżnych, jak i głębiej. Jej charakterystyczną cechą jest spłaszczone i asymetryczne ciało. Co ciekawe, oczy flądry zazwyczaj znajdują się po prawej stronie jej ciała.  W ciągu dnia flądra lubi leżeć zakopana w piasku, żeruje głównie w nocy. Żywi się małymi skorupiakami, wieloszczetami i mięczakami. Zimą przenosi się do głębszych i bardziej słonych wód.

 

szprot memo Ryby. Świat wokół nasSzprot to niewielka ryba z rodziny śledziowatych, której populacja w Bałtyku nie jest zagrożona. Od śledzia różni się wielkością (jest mniejsza), umiejscowieniem nasady płetwy grzbietowej, która w tym wypadku występuje za nasadą płetw brzusznych oraz niebieskawymi łuskami na grzbiecie. Występuje w ławicach. Szproty żywią się planktonem. Ze względu na swoją liczebność w wodach Bałtyku są bardzo dobrym i rekomendowanym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3.

 

sola memo Ryby. Świat wokół nasSola to chętnie kupowana w całej Europie ryba, ale mało kto wie jak wygląda! Sola może osiągnąć nawet 70 cm długości i ok. 3 kg wagi. Ma płaski, owalny kształt ciała i oczy po tej samej stronie tułowia. W Polsce występuje w zachodniej części Bałtyku w strefie przybrzeżnej. Dzień spędza leżąc zakopana w piachu na dnie, w nocy poluje na bezkręgowce i małe ryby.

 

łosoś memo Ryby. Świat wokół nasŁososia zna niemal każdy, ale już niewiele osób wie, że łosoś bałtycki jest bardzo zagrożonym gatunkiem. To potężna ryba, które może osiągnąć ponad 1 m długości i ponad 20 kg wagi. Niegdyś powszechnie występował w polskich wodach, teraz jest spotykany coraz rzadziej. Jest rybą drapieżną, dlatego ma duże znaczenie dla środowiska, w którym żyje. Na czas rozrodu łososie wędrują z morza do rzek, dlatego dużym zagrożeniem dla tego gatunku są budowane zapory wodne.

 

turbot memo Ryby. Świat wokół nasTurbot jest rybą flądrokształtną, o niemal kolistym zarysie tułowia. To gatunek drapieżny – jego pożywieniem są głównie małe ryby. Turbot doskonale się maskuje leżąc na dnie. Na szczęście żyje na głębokości od 20 do 70 metrów, więc trudno na niego nadepnąć. To już dość rzadka ryba. Żyjące w Bałtyku turboty osiągają do 50 cm długości, ale często są łowione zanim osiągną 30 cm – długość minimalną pozwalającą na połów. Turbot ma również swoją drugą nazwę – skarp. Obie nazwy funkcjonują zamiennie, więc bądźmy uważni.

 

UWAGA RODZICE: warto pamiętać, że rybna dieta ma bardzo pozytywny wpływ na organizm człowieka – wspomaga zarówno jego prawidłowy rozwój oraz właściwe funkcjonowanie przez całe życie. Ryby są źródłem pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego białka, kwasów tłuszczowych nasyconych oraz wielonienasyconych, z których najcenniejsze to kwasy Omega-3. Chronią one organizm m. in. przed chorobami serca i nadciśnieniem tętniczym i wpływają pozytywnie na pracę mózgu poprawiając jego ukrwienie.

 

Zachęcamy do przeczytania PORADNIKA KONSUMENTA „JAKA RYBA NA OBIAD?” wydanego przez Fundację WWF Polska, który jest dostępny na stronie www.ryby.wwf.pl.  Znajdują się w nim informacje o tym, jakie ryby i owoce morza wybierać by pomóc przyrodzie oraz których gatunków nie należy kupować, bo są zagrożone wyginięciem.

ryby. świat wokół nasWięcej polskich ryb poznacie z pomocą naszej edukacyjnej gry RYBY. ŚWIAT WOKÓŁ NAS. W pudełku znajdziecie 20 par popularnych w Polsce gatunków ryb słodko i słonowodnych. Zabawa pomaga ćwiczyć pamięć, pozwala przyswoić w bardzo prosty sposób konkretną wiedzę oraz rozbudza zainteresowanie otaczającą nas przyrodą. To mądry prezent na różne okazje.

 

 

Artykuł powstał we współpracy z Magazynem Przemysłu Rybnego, któremu bardzo dziękujemy za udostępnienie zdjęć.

Artykuł ukazał się w magazynie Dziecko Najlepsza Inwestycja.

DRZEWA – nasi sąsiedzi z ulicy, parku i lasu

Blog

Czy wiecie jak nazywa się drzewo rosnące najbliżej Waszego domu? Hmm, niech zgadnę, przynajmniej połowa z Was tego nie wie. Wiele osób nawet nie zauważa drzew, a ogromna większość ich nie zna, choć to dziwne. Przecież to jedne z najdłużej żyjących, najwyższych i  najmasywniejszych ziemskich organizmów!  Tej wiosny porozglądajmy się nieco i przyjrzyjmy naszym drzewiastym sąsiadom. Spróbujmy poznać ich wiek, historię, upodobania. Na pewno znają wiele ciekawych opowieści. Można je usłyszeć pośród szumu liści w wietrzne dni. Wystarczy uchylić okno lub pójść na spacer. Chcecie dowiedzieć się więcej o naszych sąsiadach DRZEWACH?

brzoza brodawkowata memo Drzewa. Świat wokół nasBRZOZA BRODAWKOWATA

Brzozy należą do drzew, które budzą się wiosną najwcześniej. Ich drobne listki radośnie migoczą na wietrze zapowiadając coraz cieplejsze dni. Charakterystyczna biała kora sprawia, że większość z nas potrafi to drzewo rozpoznać. Brzoza rośnie szybko i nie ma wielkich wymagań, ale jest gatunkiem krótkowiecznym. Lubi witać odwiedzających las stojąc na jego obrzeżach, ale równie często możemy ją spotkać w miejskich parkach. Wiosną brzoza brodawkowata produkuje ogromne ilości żółtego pyłku. To jemu zawdzięcza miano jednego z najbardziej alergennych drzew. Ale ma też dobre cechy: ze względu na swoje doskonałe walory sok z brzozy wykorzystywany jest do produkcji preparatów kosmetycznych i leczniczych.

kasztanowiec-bialy-memo-drzewa-swiat-wokol-nasKASZTANOWIEC BIAŁY

Potężne i rozłożyste kasztanowce to piękna ozdoba okolicy o każdej porze roku. Wiosną drzewo zachwyci nas wielkimi pąkami, świeżą zielenią pięknych liści, a już w maju ogromnymi kwiatostanami. Ten gatunek przywędrował do Polski z cieplejszych Bałkanów. Wszystkie dzieci na pewną wiedzą gdzie w okolicy rośnie kasztanowiec. Jego nasiona to cenny materiał wykorzystywany do prac plastycznych i zabaw. Pamiętajmy, że błędem jest nazywanie tego drzewa kasztanem.

głóg jednoszyjkowy memo Drzewa. Świat wokół nasGŁÓG JEDNOSZYJKOWY

będzie szczególnie widoczny w maju, kiedy obsypie się mnóstwem intensywnie pachnących, białych kwiatków. Pewnie niejedną osobę zaskoczy informacja, że to kuzyn róży. Głóg jednoszyjkowy często jest hodowany jako roślina ozdobna. W miastach spotkamy go w parkach i na zielonych skwerach. Warto mieć go w swoim otoczeniu: pachnące kwiaty głogu przyciągają pszczoły, a w jego gęstych gałęziach lubią mieszkać ptaki, które zimą chętnie zjadają jego czerwone owoce. Również dla nas owoce głogu mają ogromną wartość, przede wszystkim leczniczą, choć również smakową.

klon-memo-drzewa-swiat-wokol-nasKLON POSPOLITY

W październiku na pewno zbieraliście jego kolorowe liście w piękne bukiety! Wszystkie dzieci lubią też klonowe nasiona potocznie nazywane „noskami”. A co wiemy o samym drzewie? Klon jest jednym z kilku szlachetnych gatunków drzew rosnących w Polsce. Potrafi osiągnąć wysokość 30 metrów i jest naprawdę długowiecznym gatunkiem. Klony nie są wymagającymi drzewami – mogą rosnąć nawet w półcieniu i nie  potrzebują bogatej gleby, ale bardzo nie lubią sypania solą oblodzonych chodników. Z klonowego drewna wykonuje się instrumenty muzyczne. Największą kolekcję różnych odmian klonu w naszej części Europy można obejrzeć w Arboretum w Rogowie, do którego warto się wybrać w pierwsze ciepłe dni.

lipa-szerokolistna-memo-drzewa-swiat-wokol-nasLIPA SZEROKOLISTNA

Czy możecie sobie wyobrazić ile do opowiedzenia ma żyjąca 500 lat lipa? Lipy to drzewa potężne i długowieczne. Mogą osiągnąć nawet 40 metrów wysokości. Lipy od niepamiętnych czasów były sadzone w pobliżu domostw zapewniając ludziom cień, a ptakom schronienie. Kwiaty lipy mają właściwości lecznicze i miododajne, ale ze względu na zanieczyszczenie nie wolno ich zbierać w miastach. Drewno lipowe jest wykorzystywane przez rzeźbiarzy. Z niego jest wykonany między innymi ołtarz Wita Stwosza w Krakowie.

jesion-wyniosly-memo-drzewa-swiat-wokol-nasJESION WYNIOSŁY

to duże liściaste drzewo z rodziny oliwkowatych. Występuje we wszystkich rejonach Polski. Ponieważ jest to gatunek odporny na zanieczyszczenia i rośnie szybko, często jest sadzony wzdłuż miejskich ulic. Jego liście rozwijają się dość późno, ponieważ są szczególnie wrażliwe na przymrozki. Wiosną łatwo zaobserwować charakterystyczne czarne, duże pąki o stożkowatym kształcie, okryte czterema łuskami. Jesion jest ceniony ze względu na bardzo dobre właściwości drewna wykorzystywanego m. in. do produkcji mebli. Z kolei nasiona tego drzewa to prawdziwy przysmak dla … papug.

dab-szypulkowy-memory-drzewa-swiat-wokol-nasDĄB SZYPUŁKOWY

Rozpoznamy go po żołędziach wiszących na długich i cienkich szypułkach. Chyba najbardziej znanym w Polsce dębem szypułkowym jest Dąb Bartek stojący w Puszczy Świętokrzyskiej. Jego wiek szacuje się nawet na około 1000 lat. Z racji swojego wieku i rozmiaru został uznany za pomnik przyrody. „Dębowych” pomników mamy w Polsce naprawdę wiele. Te drzewa są symbolem długowieczności i siły. Najczęściej spotykamy je w lasach mieszanych, ale w czasie spaceru po mieście również możemy się na nie natknąć. Lubią światło, dobrą glebę i są dość odporne na miejskie zanieczyszczenia.

Może wśród tych kilku wymienionych gatunków znajdziecie, te które rosną blisko Was? Jeśli chcecie nauczyć się rozpoznawać popularne polskie drzewa, zapraszamy Was do zabawy w edukacyjne memo DRZEWA. ŚWIAT WOKÓŁ NAS. Dlaczego warto znać drzewa? Są nie tylko ozdobą naszego otoczenia i siedliskiem dla ptaków. Przede wszystkim produkują niezbędny dla człowieka tlen, oczyszczają powietrze, latem dają cień i wpływają na nasze samopoczucie. Bez nich sobie nie poradzimy. Dbajmy więc o te, które na co dzień dbają o nas.

memo-drzewa-swiat-wokol-nas-jacobsonyZ dumą informujemy, iż gra DRZEWA. ŚWIAT WOKÓŁ NAS jest już piątą częścią edukacyjnej serii gier typu memory!

Jeśli szukasz informacji o polskich gatunkach drzewa zajrzyj koniecznie na stronę Arboretum Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego: www.arboretum.sggw.pl

(Artykuł ukazał się w Magazynie Dziecko Najlepsza Inwestycja w 2016 r.)